Krimo kaj Puno [Федор Достоевский] (fb2) читать постранично, страница - 139
[Настройки текста] [Cбросить фильтры]
...kiel subleŭtenanto Dyrka... — Subleŭtenanto Dyrka efektive estas mencia- ta en la komedio de N.Gogol Edziĝo (1, XVI), tamen ridema estis ne li, sed alia protagonjsto — subleŭtenanto Petuhov (2, VIII).
...por monteri min... — F. Dostojevskij "inventis" la vortojn Monmupoeamb, noĈMOHmupoeambCA surbaze de la plursignifa franca vorto monter, por emocii, maltrankviligi k. s.
...ŝi forirus en la dezertojn de Egiptujo... — Maria la Egipta, kiu pasigis 47 jarojn en la Jordana dezerto estis tre interesa figuro por F. Dostojevskij, kiu men- cias pri ŝia preteco "rapide akcepti ies suferon" en la romano Adoleskulo (III, 3).
...nigr-okula Paraŝa... — Komparu kun la komenco de la poemo de Gavrila Derĵavin (1743—1816) Paraŝa: "Blond-hara Paraŝa..."
Oŭ va-t-elle la vertu se nicher? — Tiujn vortojn Voltero (1694—1778) atri- buas al Moliero (1622—1673) en la libro La vivo de Moliero, kiel eksklamacian rea- gon al la rimarko de mizerulo, pensinta, ke Moliero erare donis al li oran moneron.
...tie estis konstruita vauxhall. — Laŭ tiutempa uzo — publika amuzejo, nomita laŭ Vauxhall, unu el apudlondonaj promen-parkoj.
...la Vladimira vojo... — Vojo tra urbo Vladimir, laŭ kiu estis eskortataj arestitoj en Siberion.
...trairis la ponton T. — Ponto Tuĉkov tra la Malgranda Nevo, kunigas la insulon Vasiljevskij kun la Peterburga Flanko.
...iris al la avenuo B. — La avenuo Boljŝoj (Granda) en la Peterburga Flan-
ko.
...grodenaplo... — Speco de silko (F Gros de Naples).
Aha, signalo! La akvo altiĝas... — Nokte de 29 al 30 jun. 1865 en Peter- burgo efektive okazis ŝtormo, de kiu estis damaĝita precipe la Peterburga Flanko.
Live vidiĝis alta gvat-turo. — "Policeja domo de la Peterburga Flanko (Fa- jrobrigada fako) sur la angulo de Sjezĵinskaja kaj Boljŝoj" (Noto de Anna Dostojev- skaja).
Turnis al la strato S. — Strato Sjezĵinskaja.
...kun kupra ahila kasko. — Ahilo sur la tradiciaj bildoj havas sur la kapo kaskon kun elstaranta kresto.
...pro kiu oni kronas en Kapitolo... — Julio Cezaro estis pompe honorigita per novaj titoloj post la reveno en Romon el Pergamo, kie li kruele venkis piratojn.
...ĉu vi jam legis la noticojn de Livingstone? — D. Livingstone (1813— 1873): fama angla vojaĝanto.
Ankaŭ tiuj akuŝistinoj riel multiĝis. — Tiutempe en Ruslando la virinoj povis akiri la superan kleron nur en du fakoj: akuŝado kaj instruado. La akuŝistinoj estis preparataj en la peterburga Medicina-kirurga akademio.
26. ...ĉu mi maisaniĝinte invitos knabinon por kuraci min. — En 1861 D. Pisarev polemikis kontraŭ felietonisto de la kieva gazeto Sovremennaja medieina (Nuntempa medicino), kiu asertis, ke la virinoj-kuracistinoj trovo* tin en tre "tikla" situacio, kiam ili devos kuraci specife virajn malsanojn.
Epilofifo
Siberio. Sur bordo de vasta, dezerta rivero... estas fortikajo kaj en ĝi — prizono. — F. Dostojevskij priskribas la omskan prizonon borde de Irtyŝ, kie li pa- sigis kvar jarojn.
...ĉe la prizona pordo aŭ en la gardistejo... en brikejoj... — F. Dostojevskij dufoje iris kun aliaj arestitoj por labori en brikejo je kelkaj verstoj de la prizono. Estas konate, ke F. Dostojevskij kaj S. Durov (1816—1869) estis ofte restigataj por la internaj laboroj en la prizono.
En la prizono estis ankaŭ ekzilitaj poloj... — Tiujn ekzilitajn polojn F. Do- stojevskij priskribas en la NoticoJ el la Mortodomo.
Fine oni eĉ ekmalŝatis lin... — En sia letero al la frato Miĥail (30 jan. 1854) F. Dostojevskij rememoris: "nin, la nobelojn, ili renkontis malamike kaj kun malica ĝojo pro nia malfeliĉo".
Aperis iuj novaj trihinoj. — En 1865—1866 en ruslandaj gazetoj aperis ar- tikoloj pri nekonataj triĥinoj kaj malsanoj, kiujn ili kaŭzas. Aperis eĉ broŝuro de M. Rudnev Pri triHinoj en Ruslando (1866).
En la tuta mondo povis saviĝi nur kelkaj homoj: ili estis puraj kaj elek- titaj. — Komparu kun la Apokalipso (8—17).
Sub lia kuseno kuŝis Evangelia — F. Dostojevskij mencias pri la reala fakto el sia arestita vivo.
Aleksander KORĴENKOV
ENHAVTABELO
Tekito NotoJ
Enkonduko 5
Parto Unua 7 472
Parto Dua 79 474
Parto Tria 169 478
Parto Kvara 239 479
Parto Kvina 307 482
Parto Sesa 373 484
Epilogo 451 486
Komentario 465
Pri la aŭtoro 467
Pri la lingvaĵo de la romano 470
Notoj 472
• Naturo kaj vcro (fr.).
[1] Mi dankas (germ.).
[2] SufiĈas babili! (fr.)
[2] Bonan tagon! (fr).
[3] Mortu, hundoj, se vi ne estas kontentaj! (fr.).
[4] Vlvu la etema mlllto (fr.).
[5] Kaj nenio homa... (lat.).
+* Honesta milito (fr.).
[7] Mi malbonas pro la vino (fr.).
[8] Por koinplezi vin (fr.).
[9] Familiare (fr.).
[10] Estas tlu ordo <fr.).
[11] Ni distingu <fr.).
[12] Sinjorino subleŭtenanto (pol.).
[13] Sinjoroj (kripl. pol.).
[14] Patro (germ.).
[15] Per ĉiuj literoj (fr.).
[16] Urbestro (germ.).
[17] Fraŭlino (fr.).
[18] Dio kompatema! (germ.)
[19] Flulo (pol.).
[20] Tenu vin rekte! <fr.).
[21] Parolu kun mi france <fr.).
[22] "Kvin groŜoj" (fr.). *♦ Malburg militen iris,
sen scio pri reven'... (fr.).
[24] Groŝoj kvin, groŝoj kvin,
por la mastrumad' de ni... (fr.).
* VI kun diamantoj kaj perloj (germ.).
[26] 3aica3 1541
[27] Vi havas belegajn okuloin,
vi kion deziras, knabin'? (germ ).
[28] Vane! (germ.).
[29] Funebra oracio <fr.).
26 laica3 1541
[30] Kara amlko (fr.).
[31] Kle povaa neatl la vlrto? (fr.).
" Suflĉai bablll! (fr.).
[33] Adlaŭ, mla plezuro (fr.).
[34] Slnjorlno (fr.).
[35] Teorio sama kiel iu ajn atia (fr.).
[36] Estas nenlo (tat.).
[37] Pll detale pri la esperantigo de la ruaaj propraj nomoj legu en Notoj de lŭ tradukinto de SergeJ Pokrovskij al La majstro kaj Margarlta de Mifiail BUlgakov (Sverdlovsk (Jekaterinburgl, 1991, P. 344—345).
Последние комментарии
16 часов 21 минут назад
16 часов 56 минут назад
17 часов 49 минут назад
17 часов 54 минут назад
18 часов 5 минут назад
18 часов 18 минут назад