Новыя прыгоды Несцеркі [Уладзімір Бутрамееў] (fb2) читать постранично, страница - 3

ў карчму як у прорву, а як Пятру дык фігу! (Б'е Яцака па кішэні, там звіняць грошы.) А гэта што? А ну, высыпай на Пятра.

Усе шумяць: «Правільна, правільна. Не ўсё ж у карчму, трэба і пра душу падумаць».

Ды не трасіся ты гэтак над грошмі. За поясам у цябе заўсёды чырвонец, я ж ведаю!

Тузае Яцака за пояс, сыплюцца грошы, людзі збіраюць іх у кварту Манаху. Яцак уцякае.

Манах (да Несцеркі). Дзякую, сын мой. Ведай, стараннасць твая не прападзе.

Несцерка. Яшчэ б, прапала. Але адным дзякуй не абыдзешся. (Забірае ў Манаха кварту з грашыма.) Ды тут два чырвонцы будзе, не менш. Людцы добрыя! I навошта Святому Пятру грошы? Яму ж ні падаткаў плаціць не трэба, ні дзетак карміць. I нядоімкаў у яго няма. А вось сябра мой — таксама Пятро, толькі зямны, гэткі ж бедалага, як і мы, — у астрог трапіць можа за нядоімку, а ў яго ж сем дзетак. Лепш аддадзім яму гэтыя грошы, а Пётр Святы пачакае.

Манах. Но-но! Ты хто такі, каб тут камандаваць?!

Несцерка. А ты хто такі?

Манах. Я ад самога папы Рымскага!

Несцерка. Папа далёка, хто цябе ведае, раптам ты не ад яго.

Манах. Як гэта не ад яго?! Вось і грамата, і пячаць!

Несцерка. Мы людзі непісьменныя, у граматах і пячацях не разумеем. Надта ж ты малады.

Манах. З пяці год я ў келлі. Дваццаць год вучыўся святой мудрасці.

Несцерка. Дык, значыць, ты манах вучоны?

Манах. Пісанне ведаю я з пачатку ў канец і з канца ў пачатак. I ўсе словы святых нашу ў душы сваёй.

На Манаха не зважаюць. Галасы: «А ты, Несцерка, шмат дзе пабываў. Дык раскажы нам, што там, на белым свеце, творыцца? Што новага?»

Несцерка. Ды ўсё па-старому. Куды ні пайдзі — усюды людзей многа, а паабедаць няма дзе. Гэтак і хаджу, часам з квасам, парою з вадою, а калі добрыя людзі накормяць — то і слава Богу.

Галасы: «А праўда, што ты і да яго самаго, да Бога, заходзіў!»

Чаму ж не зайсці, калі па дарозе? Заходзіў.

Галасы: «Дык раскажы, як ён там?»

У Бога спраў многа. Прыходжу гэта я — гляджу, аж, браточкі мае, — сядзіць наш Бог ля печкі, лапці пляце. «Госпадзі, — пытаю, — няўжо ў цябе ботаў няма?» «Ёсць, — кажа, — але новыя, ціснуць. А мне даўно трэба на зямлю схадзіць, праверыць, як там апосталы ўпраўляюцца. У лапцях, яно, ведаеш, лепей. Ды вось, — кажа, — ніяк да канца даплесці не магу. Ну, а што там у вас на зямлі? — пытае ў мяне. — Ці ў парадку правасуддзе, ці не забываеце сумленне, дабрадзейнасць?» «Усё ў парадку, — кажу. — Правасуддзе ў турме сядзіць, сумленне ахрыпла, дабрадзейнасць жабруе на дарозе — адным словам, кажу, — жывем пакрыху».

Галасы: «Малайчына! Бач, як закруціў! Малайчына!»

Ну, пагутарылі мы пра тое-сёе, да вечара амаль сплёў ён лапці — крышачку толькі засталося. А ноччу, братачкі мае, чую: нешта шамаціць — гляджу: аж гэта святы Пётр лапці пакрыху расплятае!

Галасы: «Вось табе і на! Чуе кошка, чыё мяса есць!»

Вось-вось! Так гэтыя лапці і плятуцца па сённяшні дзень.

Галасы: «Ты б параіў!»

Ат, свой грызіся — чужы не лезь. Не стаў я мяшацца ў гэтую блытаную справу. Прыхапіў боты ды ў ногі. А боты — якраз па назе прыйшліся. (Ставіць нагу ў боце на калёсы.)

Галасы: «Ай ды Несцерка! Малайчына! Не прамаргаў!»

Несцерка злазіць з калёсаў, абдымае Пятра.

Ну, пойдзем, браток.

Пётр (глядзіць на боты). Няўжо ад самога Бога боты?

Несцерка. Ад яго самога.

Пётр. Добрыя боты. Я свае ўжо год як прадаў. Ды з ботаў толку мала. Ты б лепш спытаў у Бога рубель неразменны…

Несцерка. Толку мала, а нагам усё ж прыемна. А рубель неразменны мне Бог даўно выдаў.

Пётр. Дзе ж ён?

Несцерка. Вось тут (пляскае сябе далонню па лбе). З гэткім рублём, браток, не прападзеш, яго і не згубіш, і злодзеі з кішэні не выцягнуць. I нядоімку з ім сабралі, га?

Уваходзяць стражнікі і Яцак.

Яцак (паказвае на Несцерку). Вось ён! У мяне ў карчме гэтую птушку і маляваў!

Стражнікі. Ага, папаўся! Будзе табе птушка заморская! (Хапаюць і выводзяць Несцерку.)

Пётр. Людзі, дапамажыце — добрага чалавека ў астрог пацягнулі!

Людзі разыходзяцца хто куды. Застаецца адзін Манах.

Манах. Добраму чалавеку толькі ў астрозе і месца!

Карціна трэцяя

Памяшканне ратушы. Стол, за сталом Бургамістр. Вокны выходзяць на плошчу. Уваходзіць Малання.

Малання. Дзень добры, пан бургамістр.

Бургамістр. Дзень добры, пані Малання! (Выбягае насустрач, садзіць яе ў крэсла. Малання дастае веер і пачынае абмахвацца.)

Малання. Да вас не прабіцца, кожнаму растлумач — навошта, ды яшчэ глядзяць, каб пятак выцыганіць.

Бургамістр. На тое яна ўлада, што не лёгка да яе трапіць, пані Малання. З