Новыя прыгоды Несцеркі [Уладзімір Бутрамееў] (fb2) читать постранично, страница - 13

гэткага не дадумаўся.

Манах. Таму дурная галава раніцай і баліць. Налівай.

Несцерка. Але так піць — і ў царства Божае не трапіш.

Манах. Сказана: царства Божае — унутры нас. (Выпівае і гладзіць сябе па жываце.) А дзе ж наш благадзецель, пан Пшэбыеўскі?

Несцерка. Ксяндза шукае.

Манах. А навошта?

Несцерка. Жаніцца хоча.

Манах. I дарэмна. Сказана: жанчына — ёсць сетка.

Несцерка. Ахвота горш за няволю.

Манах. I гэта праўда. Я б і сам мог дапамагчы нашаму благадзецелю. Я ж не проста манах — я і ксяндзом, і вікарыем магу, і грахі адпускаць маю права — у мяне папера ад самага папы ёсць. Сам папа падпісаў — эх, яго б сюды. Ён жа плакаў, калі мяне праводзіў, а вось цяпер бы мы павесяліліся!

Несцерка (хоча наліць). Стары фокус — зноў пуста.

Манах. Неразгаданая загадка быцця, колькі ні пі — дап’еш да дна, а назаўтра зноў поўна — га? «Чудзен сей мір», — хвала яго тварцу. А хто п’е — налівайце, а хто не п’е — не давайце.

Манах засынае, седзячы на крэсле. Уваходзіць Малання.

Малання. Ну што, дарваліся, як свінні да гразі — цяпер да раніцы.

Несцерка. Ох, галубка, не да віна — абкруціў мяне Пшэбыеўскі. Правёў на мякіне. Я думаў, ён дурны, як яго стары бацька, — ды дзе там!

Малання. Стары хоць шчодры быў.

Несцерка. А ты і яго грэла?

Малання. А чаго б і не пагрэць, калі холадна старому.

Несцерка. А вось сынок падпёк — хоць локці кусай.

Малання. А ты думаў, за ўсіх хітрэйшы?

Несцерка. Дурніца, табе ж горш. Вось падсуне свайго татарына замест мяне да Кацярыны — у касцёл ды і ў Варшаву. А ты з носам застанешся.

Малання. Бач ты! Што ж рабіць?

Несцерка. Што рабіць? Трэба нешта прыдумаць. А як дурнем прыкідваўся, га — я і паверыў.

Малання. Я ж казала — гэты такога наабяцае. Мне таксама — у Варшаву завязу, ажанюся з табой. I ўсё — адны абяцанкі. Стары хоць грошы даваў.

Несцерка. Дык ён ажаніцца з табою абяцаў?

Малання. Што бабе не паабяцаеш, пакуль яна гарачая. А я, дурніца, і паверыла.

Несцерка. Што ж ты адразу не казала?

Малання. Гэтак вам кожнаму ўсё і скажы. Але я ім пакажу вяселле, і нявесце дастанецца. Я ім пакажу — злосць хоць зганю.

Несцерка. Пачакай, пачакай. Зноў ты напралом. Вось хто нам дапаможа. (Хлопае Манаха па спіне, той падае з крэсла.)

Малання. Эй, цішэй, заб’ецца.

Несцерка. Яго і колам не заб’еш, цягні на канапу.

Цягнуць Манаха за ногі праз усю сцэну.

Ну і цяжкі, не падняць. Нездарма на жывот плячысты. Заставайся тут — вартуй, і каб да вечара цвярозы быў. Расолу прынясі. I чакай мяне.

Несцерка і Малання выходзяць у розныя бакі.

Манах (падымае галаву). А хто п’е — налівайце, а хто не п’е — не давайце. (Зноў падае і храпе.)

Карціна сёмая

Невялікі пакойчык, лаўкі, стол. За сталом Несцерка і Кудрачок.

Кудрачок. Кінь ты са сваёю свабодаю. Свабода, свабода, а калі есці захочаш, так і глядзіш, у якое б ярмо галаву ўсунуць. Адно мёртвы і свабодзен, ды яшчэ той, у каго грошы ёсць.

Несцерка. Вось табе грошы і засланілі ўвесь свет. Гэта пад старасць шчасце ў цёплым закутку ды пры кавалку хлеба. Кацярыне сямнаццаць год — а ты ёй старэчае шчасце навязваеш. Ці сапраўды астрога баішся?

Кудрачок. Ведаеш, Несцерка, хочаш крыўдзіся, хочаш не, але ты пражыў галота галотаю. Хочаш, каб і другія ўсё жыццё задам свяцілі?

Несцерка. Я на жыццё не ў крыўдзе.

Кудрачок. Ат, ні кала, ні двара, галаву прытуліць няма дзе. Я і сам не болей за цябе нажыў. Ды аднаму лягчэй. А як мне на дачку глядзець — яе жабрачкаю пусціць па жыцці! Маладосць пройдзе — кветка адцвіце, дзяцей раджаць, гаспадарку трымаць — не тая песня. Кажаш, астрога баюся? Ды я да канца дзён гніць у ім згодзен, толькі б Каця шчаслівая жыла.

Несцерка. Не блытай шчасце з багаццем. Быў ты голы, пеў ды весяліўся, і жонка твая не сумавала. А цяпер яшчэ і панам не стаў, а ўжо асунуўся — у труну лепшага кладуць.

Кудрачок. Вось выведу дачку ў людзі — тады можна і ў труну.

Несцерка. А чым Андрэй не людзі? Шукай цар царыцу, а пастух пастушку.

Кудрачок. Значыць, мяне — у астрог, дачку — у жабрачкі. Добрая парада.

Несцерка. А калі закладу за цябе тысячу Пшэбыеўскаму?

Кудрачок. Адкуль яны ў цябе?

Несцерка. Я ж табе казаў: у мяне мільён незаробленых, а з сабою тысяча.

Кудрачок. Ну, а што дрэннага, калі за Пшэбыеўскага пойдзе? За панам босая не будзе.

Несцерка. А што я мацеры яе скажу, як сустрэну на тым свеце?

Кудрачок. Маці дзякуй скажа.

Несцерка. Круціш, братка. Ды мяне не правядзеш. Табе самому хочацца ў падпанкі пралезці.

Кудрачок. I самому пад старасць пажыць трэба.

Уваходзіць Кацярына.

Несцерка. Ну, радуйся, прынёс я грошы, аддаць Пшэбыеўскаму.

Кацярына.