Сапраўдны час. Запісы 2005—2018 гг. [Уладзімір Сцяпан] (fb2) читать постранично, страница - 2
[Настройки текста] [Cбросить фильтры]
- 1
- 2
- 3
- 4
- . . .
- последняя (13) »
— Гаспар! — кажу праз двор.
— Хто?
— Гаспар.
— Падыходзіць, ну ты, бляха, малайчына! Я, колькі б ні думаў, не здагадаўся. Гаспар.
Юрка стаіць пасярод двара. Падае снег. На будцы гарыць рознакаляровая гірлянда.
«Тэлевізар»
На рагу вуліцы Багдана Хмяльніцкага і праспекта — дом № 75. На першым паверсе, як і тады — кафэ.
Сёння яно называецца «Freh Cafe», а тады — «Молодежное». Вокны ад падлогі да столі. За вялізныя вокны-сцены тое кафэ мела мянушку «Тэлевізар». Бо наведвальнікі за столікамі, як у тэлевізары.
У 1975 годзе там яшчэ стаяў музычны аўтамат. Шэрая металічная скрыня, нечым падобная да сучасных банкаматаў. Пластыкавыя кнопкі, колеру косткі, а побач, на паперках, назвы песняў. Знакамітая «Besame mucho» была напісаная ў адно слова — «Бэсамамучэ». Кідаеш пяць капеек у шчыліну, націскаеш кнопку, і скрыня ажывае, шчоўкае, рыпіць і пачынае спяваць.
Там добра пілося, курылася і сядзелася...
Ведаю шмат гісторый, звязаных з тагачасным «Тэлевізарам», але раскажу толькі адну.
Працавала там прыбіральшчыца сталага веку — цётка Вера, а можа, у мае дзевятнаццаць яна здавалася такой старой. Была цётка Вера звычайнай прыбіральшчыцай. Але яе ўсе баяліся, бо яна бязлітасна, з мацюкамі і абразамі, выганяла наведвальнікаў-п’янтосаў, калі прыходзіў час перапынку. Не было для яе розніцы, хто ты — вядомы паэт, мастак, навуковец ці доўгавалосы студэнт. Падыходзіла, глядзела ў вочы і паказвала пальцам на дзверы. Але, здаралася, калі ёй налівалі паўшклянкі партвейна, то яна дазваляла сядзець і не сыходзіць.
Аднаго разу, вясной, я шукаў у «Тэлевізары» сяброў. Паторгаў зачыненыя дзверы, а потым прыпаў тварам да шкла, прыставіў далоні і пачаў глядзець, ці не там сябры?
Вясновае сонца свяціла моцна. Яркія плямы святла нагадвалі радкі вершаў, выхапленых з тэкстаў. У гэтым святле стаяла цётка Вера з мокрай анучай у левай руцэ. З анучы цякло золата. Прыбіральшчыца стаяла ў галёшах на голыя ногі, пахіствалася пасярод залатой лужыны... Потым неяк няўпэўнена падышла да скрыні музычнага аўтамата, выцягнула з кішэні бруднага сіняга халата пятак, кінула ў шчыліну. Дачакалася музыкі і пачала танцаваць. Старая цётка ў бліскучых галёшах, тапталася і круцілася ў сонечных плямах, расплёхвала залатыя лужыны — пырскі зіхцелі. А мокрая ануча лётала, як хвост рыбіны... Потым яна села на крэсла з жалезнымі ножкамі, закрыла твар рукамі...
Музыкі я не чуў — шкло тоўстае, але думаю, што цётка Вера націснула тую самую кнопку, з песняй, напісанай у адно слова.
Пра каханне
Даўнавата было. Да нас зайшла былая суседка — баба Ева. Яны з мамай сядзелі на кухні і гаварылі пра сваё. Я падслухаў. «Што я думаю, раскажу табе, Наташа. Як падумаю пра гэта, дык заснуць неяк. Вось памру хутка, закапаюць побач с Васілём... А ён жа маладым і прыгожым памёр, усяго-та сорак і было. А я такая старая-старая, мне ж без года восемдзесят. Як сустрэнемся — не панараўлюся яму такая брыдкая. Не будзе ён мяне любіць. Ён жа малады, а я...»
Баба Ева захліпала.
Мая мама маўчала.
А я спрабаваў уявіць дзіўную сустрэчу, бо памятаў вусатага Васіля ў сінім пінжаку с адным бліскучым медалём.
Шчасце
Мала я ведаю пра сапраўднае шчасце, але ведаю.
Яго звалі Якаў, а яе Еўга. Казалі, што ён крышку старэйшы, можа, на якіх пару гадоў. Але і дзед Якаў і баба Еўга былі сівыя, дробныя, за восемдзесят, а мне гадоў дзесяць. У іх сабака Букет, але на мяне ён не брахаў і не кідаўся. У іх маліна за хатай. І дзед Якаў і яго Еўга заўсёды самі казалі, каб я пайшоў ды нашчыкаў малін, і місачку прапаноўвалі.
Еўга захварэла і хутка памерла. Яе памылі, прыбралі, у труну паклалі. Дзед Якаў усё кулакамі вочы свае цёр, а слёзы не цяклі. Сядзеў ён і на сваю Еўгу глядзеў. А потым папрасіў сыноў Пятра з Сашкам, каб хлопцы не спяшаліся... Ні сыны, ні нявесткі не зразумелі, падумалі, што стары загаворваецца... А дзед Якаў прылёг ноччу трохі адпачыць, і больш не прачнуўся.
У той жа дзень ямку на могілках большую выкапалі, труну зрабілі, крыж яшчэ адзін. І на пахаванні, і потым усе толькі і гаварылі, што вось яно — шчасце. Жылі добра і доўга і памерлі, лічы, у адзін дзень.
А Букета з ланцуга спусцілі. А маліны яшчэ не паспелі.
Звычайнае
Раніцай жанчына стала на вагі. Стрэлачка за шклом не варухнулася. Яна сышла на падлогу, а потым ізноў ступіла на вагі. Стрэлачка хіснулася ледзь заўважна і вярнулася на нуль. «Чорт!» — прашаптала жанчына, падскочыла, узмахнула рукамі і бязважка паляцела па кватэры, зачапіла нагой жырандолю і прачнулася.
Настаўнік
Трафім Дзянісавіч Ігнаценка вучыў мяне маляваць. Святло, цень, паўцень, блік, рэфлекс, прапорцыі, маса, абрыс... Ён прамаўляў словы адрывіста і ясна, як медыцынскія тэрміны. Строгі
- 1
- 2
- 3
- 4
- . . .
- последняя (13) »
Последние комментарии