РАЗЬДЗЕЛ “РАЗДВОЕНАСЬЦЬ ДУШЫ”

МАЯ БЕЛАРУСЬ

…Што ёсьць Беларусь? Кожнаму беларусу яна ўяўляецца па-свойму. Для мяне Беларусь пачынаецца зь вёскі, дзе нарадзілася мая маці, дзе ў дзяцінстве я бавіў час летніх вакацыяў.

Клічаўшчына… Край хваёвых лясоў з прамежкамі бярозавых гаёў, паўнюткіх баравікамі, махавікамі ды лісічкамі пад ялінкамі, балоцістых нізінаў з гронкамі палымяных журавінаў на зялёных купінах…Край прырэчных лугоў, дзе паважна ступаюць па мяккім дзірване квітнеючых красак белыя птушкі з чорнаю аздобаю на крылах. Гэта буслы — белыя рыцары Беларускай зямлі.

Гарэза-вятрыска сваволіць у кронах бярозак, палахлівы асіньнік шамаціць пад ягонымі цёплымі павевамі. Бяжыць у далячынь пяшчотная і ласкавая рэчка Даўжанка, буяюць зарасьцем аеру і алешкі берагі, віруе-гуляе на плёсах у рачной траве рыба…

Як устанеш ураньні — толькі сонца шчэ зьбіраецца выйсьці і туман над ракою плыве, нібы малако, ну, а хлопцы, зямлі беларускай сыночкі, ужо косы мянташаць — кладзецца трава пад лязом.

Беларусь! Пачынаесься ты з Закупленьня, з гэтай вёскі маленькай, мо будзе тут сотня двароў…

Беларусь! Для мяне ты купальская песьня і рыпеньне вясковых калодзежных жураўлёў…

Ды ці можна хіба прыгажосьць усю выказаць гэтую і пачуцьці, што поўняць душу зноў і зноў?!

Беларусь! Для мяне ты сьвятая зямліца! Нібы родная маці, ты сьвецісься ласкай сваёй!

ВЯСКОВЫ ВЕРАСЕНЬ

…У вёсцы ціха. Імжыць-церушыць верасьнёўскі дождж. Нехта, нягледзячы на слоту, яшчэ шчыруе-капае бульбу…

Куры, нарэшце, атрымалі волю — дапушчаны пасьвіцца ў гародзе, бо шмат што ўжо ўбрана, а гарбузоў ім не скляваць.

Ападаюць апошнія яблыкі — пякаюць сьпелкі долу — усё навакольле поўніцца ну проста нясьцерпным, сакавітым, што выклікае неадольную прагу пакаштаваць, яблычным водарам.

Ужо блізка час, калі дарэшты апусьцеюць лугі, палеткі і гароды, і паўсюдна запануе прыгажуня-восень залатая. Запалымнеюць чырваньню лістоты ўзьлескі, і лес будзе поўніцца пахам сырое ігліцы і восеньскіх грыбоў…

А пакуль мыюцца каля хатаў пад дожджыкам пузатыя паны-гарбузы, яшчэ сядзіць у градах, дасьпявае морква…Восень толькі ўбіраецца ў сілу.

Дождж, дождж…І мякнуць на дахах хлеўчукоў сьпелыя, ажно ружовыя, агуркі-насеньнікі. Восень…

БЕЛЫ НАКЦЮРН

Бялым-бела на двары, бялым-бела. І ўся гэтая белая, зіхатлівая прыгажосьць ад марозу, ад пухкага сьнегу, што абсыпаў інеем дрэвы, а душы людскія асьвятліў трапяткой радасьцю быцьця.

Ідучы па некранутым, зьзяючым цнатлівай чысьцінёй сьнезе, чуючы, як прыемна рыпіць ён пад нагамі, удыхаючы на поўныя грудзі марознае паветра, да болю ўваччу ўглядаесься ў асьляпляльны блакіт неба і разумееш, што гэта такое — непаўторнае, кароткае, як сьвятло зьнічкі, і такое чароўнае, Богам дадзенае імгненьне — чалавечае жыцьцё.

У такія хвіліны сэрца замірае, хочацца жыць, кахаць, зьдзейсьніць нешта вялікае і добрае ў жыцьці — пэўна, гэтае пачуцьцё і ёсьць шчасьце…

ЗІМОВЫ ФРАГМЕНТ

Раніцай яшчэ цёмна і ў небе вісіць поўня, асьвятляючы белыя зямныя абшары, скаваныя марозам, халодным шэра-перламутравым сьвятлом касьмічнай бясконцасьці. Сьцежкі прыцярушаныя сухім, крупчастым, яшчэ некранутым сьнегам, які парыпвае пад нагамі “першапраходцаў”, а пад сьвятлом ліхтароў нагадвае зіхаценьне навагодняй мішуры.

Над зямлёй пануе халодная маўклівасьць. Сьпяць магутныя, жыватворныя сілы прыроды, і, можа, таму ўзьнікае пачуцьцё няўцешнасьці, смутку, бо здаецца, нішто ўжо ня можа парушыць гэты зімова-мёртвы спакой…

НА КЛАДЗІШЧЫ

Зіма. Старыя вясковыя могілкі. Пранізьліва-марозны вецер надрываецца ў вершалінах векавых дрэў, гоніць шэрыя хмары па нізкім небе. І шчодра сыплецца долу сьнежная пацяруха на схаваныя сярод крыжоў і помнікаў камяні-валуны, на невялічкія грудкі зямлі. Плот, якім абнесеныя могілкі, там-сям паваліўся, а сям-там ледзь-ледзь трымаецца. Тут, на кладзішчы, ляжаць сотні тых, хто некалі кахаў і плакаў, сьмяяўся й спадзяваўся…

РАЗДВОЕНАСЬЦЬ ДУШЫ

Гледзячы на сябе ў люстэрка,