КулЛиб - Классная библиотека! Скачать книги бесплатно
Всего книг - 713567 томов
Объем библиотеки - 1406 Гб.
Всего авторов - 274793
Пользователей - 125114

Последние комментарии

Новое на форуме

Новое в блогах

Впечатления

Влад и мир про Семенов: Нежданно-негаданно... (Альтернативная история)

Автор несёт полную чушь. От его рассуждений уши вянут, логики ноль. Ленин был отличным экономистом и умел признавать свои ошибки. Его экономическим творчеством стал НЭП. Китайцы привязали НЭП к новым условиям - уничтожения свободного рынка на основе золота и серебра и существование спекулятивного на основе фантиков МВФ. И поимели все технологии мира в придачу к ввозу промышленности. Сталин частично разрушил Ленинский НЭП, добил его

  подробнее ...

Рейтинг: +3 ( 3 за, 0 против).
Влад и мир про Шенгальц: Черные ножи (Альтернативная история)

Читать не интересно. Стиль написания - тягомотина и небывальщина. Как вы представляете 16 летнего пацана за 180, худого, болезненного, с больным сердцем, недоедающего, работающего по 12 часов в цеху по сборке танков, при этом имеющий силы вставать пораньше и заниматься спортом и тренировкой. Тут и здоровый человек сдохнет. Как всегда автор пишет о чём не имеет представление. Я лично общался с рабочим на заводе Свердлова, производившего

  подробнее ...

Рейтинг: +1 ( 1 за, 0 против).
Влад и мир про Владимиров: Ирландец 2 (Альтернативная история)

Написано хорошо. Но сама тема не моя. Становление мафиози! Не люблю ворьё. Вор на воре сидит и вором погоняет и о ворах книжки сочиняет! Любой вор всегда себя считает жертвой обстоятельств, мол не сам, а жизнь такая! А жизнь кругом такая, потому, что сам ты такой! С арифметикой у автора тоже всё печально, как и у ГГ. Простая задачка. Есть игроки, сдающие определённую сумму для участия в игре и получающие определённое количество фишек. Если в

  подробнее ...

Рейтинг: 0 ( 0 за, 0 против).
DXBCKT про Дамиров: Курсант: Назад в СССР (Детективная фантастика)

Месяца 3-4 назад прочел (а вернее прослушал в аудиоверсии) данную книгу - а руки (прокомментировать ее) все никак не доходили)) Ну а вот на выходных, появилось время - за сим, я наконец-таки сподобился это сделать))

С одной стороны - казалось бы вполне «знакомая и местами изьезженная» тема (чуть не сказал - пластинка)) С другой же, именно нюансы порой позволяют отличить очередной «шаблон», от действительно интересной вещи...

В начале

  подробнее ...

Рейтинг: +2 ( 2 за, 0 против).
DXBCKT про Стариков: Геополитика: Как это делается (Политика и дипломатия)

Вообще-то если честно, то я даже не собирался брать эту книгу... Однако - отсутствие иного выбора и низкая цена (после 3 или 4-го захода в книжный) все таки "сделали свое черное дело" и книга была куплена))

Не собирался же ее брать изначально поскольку (давным давно до этого) после прочтения одной "явно неудавшейся" книги автора, навсегда зарекся это делать... Но потом до меня все-таки дошло что (это все же) не "очередная злободневная" (читай

  подробнее ...

Рейтинг: +1 ( 1 за, 0 против).

Спадарыня Трынога [Кацярына Мядзведзева] (fb2) читать постранично


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]


Кацярына МЯДЗВЕДЗЕВА

СПАДАРЫНЯ ТРЫНОГА

Маленькая аповесць

На досвітку, як заўсёды, Блерта выганяла статак.

Старая гуска махала крыламі, наклікаючы дождж, гусяняты і маладыя гусачкі спяшаліся за гусаком. Той ішоў паважна, матляючы кашальком, і касіўся на Блерту.

Багатыя гэта былі гусі, мясістыя, кожны насіў у кашальку залатую манету. Так прыгаворвала бабуля, і ў дзяцінстве Блерта аднаго разу паспрабавала гэту манету намацаць. Атрымала дзюбай па ілбе. І як крыўдна было даведацца, што ніякага золата няма, і не кашалёк гэта, а звычайная скураная зморшчына. А на лбе застаўся шнар-напамінак: не лезь туды, куды не просяць, не шукай тое, чаго няма.

Яна пляскала басанож па калюжынах і напявала. Раптам хтосьці паўтарыў яе песеньку на жалейцы.

Зарагаталі гусі, а Блерта агледзелася ў пошуках таго, хто так насмяшыў яе статак. Няўжо Пастух? А казалі, што замёрз у лесе ўзімку і больш не з’явіцца.

Ён быў патрапаны, кульгавы, незразумелага ўзросту.

Шчацінне з сівізной, а вочы — дзіўна яркія і маладыя, хадзіў жыва, ледзь не з падскокам, пасцёбваючы пугаўём па брудным, пабітым боце. Яго цураліся, а ён нібы і не заўважаў. Адзін-адзінюткі: ні сям’і, ні хаты, але быццам і не ў цяжар яму адзінота. Размаўляў са сваім рудым сабакам, паліў смярдзючы лясны тытунь і заўжды з’яўляўся нечакана, як чорт з табакеркі.

— Блерта, дзе ты там? — данеслася з хаты, і дзяўчына паскорыла крок. Бабуля ўжо прачнулася, а кава не зварана, вады трэба прынесці, печ распаліць. А ўжо калі бабу­ля ўбачыць, з кім размаўляе ўнучка, дрына не пазбегнуць.

Старая трываць не магла Пастуха. Часам Блерце здавалася, што бабуля недалюблівае мужчын. Хоць, трэба аддаць ёй належнае, яна была аднолькава суровая і да мужчын, і да жанчын, да ўсяго роду чалавечага, за выключэннем немаўлят ды нябожчыкаў, шкадуючы першых за бездапаможнасць, а другіх — за перанесеную пакуту смерці.

Жывым жа бабуля спуску не давала, і Блерце даставалася асабліва.

— Добрага ранку, — Пастух прыўзняў патрапаны капялюш. У гэтым капелюшы ён нагадваў Блерце грыб-парасонік, і яна міжволі ўсміхалася. І зусім не баяласяяго. Небарака, нешматлікія звяртаюць на яго ўвагу. «Як і на мяне», — падумала Блерта. Яна адчувала, што падабаецца Пастуху, ён глядзеў на яе гэтак жа, як разглядаў квітнеючую вярбу ці маленькіх шчанюкоў. Як быццам Блерта — таксама бездапаможная і кранальная, малая былінка на вялікай зямлі.

— Добрага, — адказала яна і працягнула яму аладку з тварагом, свой сняданак. Па старой традыцыі Пастух напераменку браў пачастунак у гарадскіх гаспадынь. І хай ніякага статка ён не пасвіў, але хто раз на месяц пашкадуе даць лусту хлеба, крыху сала ды пару цыбулін бяздомнаму чалавеку? Блерта часам прызапашвала яму кавалак пірага з гусяцінай ці мядовую ватрушку, але цяпер пост і яны з бабуляй самі сілкуюцца бедна. Ды і не чакала яна.

Пастух цырымонна пакланіўся. І, як заўсёды, падзяліўся навінамі, па-свойму аддзячыў.

— У бэльцы чарамшына зазелянела, збірай хутчэй, пакуль квітнець не пачала. А на старую просеку не хадзі, там мядзведзя бачылі, з зімы хістаецца, злосны, худы. Блерта слухала яго і цешылася — гутарцы, сонцу, гусінаму гогату, цяплу. Скончылася зімовая няволя. Хутка бабуля пачне пасылаць у лес за бярозавікам, хваёвымі пупышкамі, венікамі для гусей.

— Дзе ж ты зімаваў? — спытала яна, спагадліва гледзячы на змарнелы твар Пастуха.

— Дзе папала, — шчарбата ўсміхнуўся ён. — То ў лесуна ў бярлозе, то ў чорта на парозе...

«То пры спадарыні Трынозе», так канчалася прымаўка, яны абодва ведалі і абодва змоўклі. Спадарыню Трыногу не было прынята памінаць услых.

— Блерта, з кім ты размаўляеш? — крыкнула бабуля, і Блерта, паспешна кіўнуўшы Пастуху, панеслася дахаты. Прыпазнілася яна сёння, ох, будзе праца бабулінаму дубцу.

***

Цёмна, душна, зачынены аканіцы, мігоча лампадка ў куце, асвятляючы строгія вочы і сціснутыя вусны на абразе. Раніца альбо вечар — у хаце заўсёды прыцемак. Блерта ведала на памяць размяшчэнне мэблі, дарма свечкі не паліла і, выскокваючы ў гусятнік ці да студні, падслепавата жмурылася на сонечнае святло.

— Зноў языком малола, гультайка, — сказала бабуля і тузанула Блерту за касу. — Справай займайся, справай. Не балбачы!

Блерта ўздыхнула з палёгкай. Дубовая бабуліна кульба засталася ў спальні, значыць, бабуля ў настроі, а пасля гарачай духмянай кавы зусім падабрэе, калі Блерта не дапусціць промахаў і будзе стараннай.

— Сядайце, бабуля, — яна падсунула крэсла бліжэй да агню, — я падам ваш сняданак.

***

Блерта жыла адзіночкай. У дзяцінстве былі знаёмыя дзяўчынкі. Пасля школы яны забягалі да яе на кубачак гарбаты. Пад строгім бабуліным наглядам прыладжваліся на праседжанай старой канапцы і шапталіся, пасмейваліся,