КулЛиб - Классная библиотека! Скачать книги бесплатно
Всего книг - 706140 томов
Объем библиотеки - 1347 Гб.
Всего авторов - 272734
Пользователей - 124656

Последние комментарии

Новое на форуме

Новое в блогах

Впечатления

a3flex про Невзоров: Искусство оскорблять (Публицистика)

Да, тварь редкостная.

Рейтинг: 0 ( 1 за, 1 против).
DXBCKT про Гончарова: Крылья Руси (Героическая фантастика)

Обычно я стараюсь никогда не «копировать» одних впечатлений сразу о нескольких томах, однако в отношении части четвертой (и пятой) это похоже единственно правильное решение))

По сути — что четвертая, что пятая часть, это некий «финал пьесы», в котором слелись как многочисленные дворцовые интриги (тайны, заговоры, перевороты и пр), так и вся «геополитика» в целом...

В остальном же — единственная возможная претензия (субъективная

  подробнее ...

Рейтинг: 0 ( 0 за, 0 против).
medicus про Федотов: Ну, привет, медведь! (Попаданцы)

По аннотации сложилось впечатление, что это очередная писанина про аристократа, написанная рукой дегенерата.

cit anno: "...офигевшая в край родня [...] не будь я барон Буровин!".

Барон. "Офигевшая" родня. Не охамевшая, не обнаглевшая, не осмелевшая, не распустившаяся... Они же там, поди, имения, фабрики и миллионы делят, а не полторашку "Жигулёвского" на кухне "хрущёвки". Но хочется, хочется глянуть внутрь, вдруг всё не так плохо.

Итак: главный

  подробнее ...

Рейтинг: 0 ( 0 за, 0 против).
Dima1988 про Турчинов: Казка про Добромола (Юмористическая проза)

А продовження буде ?

Рейтинг: -1 ( 0 за, 1 против).
Colourban про Невзоров: Искусство оскорблять (Публицистика)

Автор просто восхитительная гнида. Даже слушая перлы Валерии Ильиничны Новодворской я такой мерзости и представить не мог. И дело, естественно, не в том, как автор определяет Путина, это личное мнение автора, на которое он, безусловно, имеет право. Дело в том, какие миазмы автор выдаёт о своей родине, то есть стране, где он родился, вырос, получил образование и благополучно прожил всё своё сытое, но, как вдруг выясняется, абсолютно

  подробнее ...

Рейтинг: +2 ( 3 за, 1 против).

Не жаль пражытага [Сакрат Яновіч] (fb2) читать постранично


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Сакрат Яновіч Не жаль пражытага


Бібліятэка Беларускае літаратурнае аб’яднанне "Белавежа"

Серыя заснавана ў 1990 г.

Кніжка саракавая


Рэдактар: Юрка Хмялеўскі


Прадмова


Загаловак гэтай кніжкі можна разумець дваяка. Або Сакрат Яновіч, спісваючы свае ўспаміны, хацеў даказаць, што не змарнаваў звыш паўвеку свайго дарослага жыцця і ўмеў пакарыстацца дадзеным лёсам талентам, пакідаючы трывалы след у культуры і літаратуры двух народаў – беларусаў і палякаў. Або наадварот. З горыччу канстатуе ён, што зашмат у сваім жыцці напаткаў усялякага ліха, розных бедаў, стрэсаў, хвароб і няшчасцяў, каб пад старасць узяць ды лёгка пра іх забыцца, сцерці з памяці.

Шчырая праўда пра жыццё ніколі да канца не ёсць прыемнай. Таму Сакрат Яновіч дапускае другі, не так і ўжо ганаровы, варыянт тлумачэння слоў „Не жаль пражытага”. Прызнаў тое перакладчыку – знакамітаму Яўгену Кабатцу, які, пераклаўшы на польскую мову гэтыя ўспаміны з арыгіналу, друкаванага ў сарака частках у штомесячніку „Часопіс” у 1998-2002 гадах, найбольшы клопат меў менавіта з загалоўкам. Былі ў яго наступныя прапановы: „Nie żal mi”, „Niczego nie żałuję”, „Nie żal”. Аднак, калі польскі пераклад Кабатца вясною 2002 г. апублікавалі варшаўскія „Regiony” (даючы загаловак „Niczego nie żałuję”), і неўзабаве пачаў яго друкаваць крынкаўскі штомесячнік „Tutaj”, Яновіч прызнаў, што найбліжэй праўды будзе „Lat przeżytych mi nie szkoda”.

Аднак гэта не так, што Сакрату Яновічу быццам бы жыць ужо абрыдла. Бо, калі што яму надакучыла, дык толькі – усёжыццёвыя тлумачэнні і апраўданні з прычыны свядома абранага ім лёсу: быць сабою, быць беларусам! Здавалася б, такі выбар – асабістая справа а не чыя іншая. Але не. Гэтая кніжка прадстаўляе сабою няспыннае змаганне аўтара за годнае жыццё і беларушчыну. А змагацца на працягу мінулага звыш паўвечча было яму з кім. Не толькі сярод палякаў, як перадусім сваіх, беларусаў. Добра тое ілюструюць змешчаныя ў кніжцы – як дадатак да яе – факсіміліі лістоў, дакументаў і фатаграфій. На шчасце, толькі некаторыя, бо большасць пацвярджае вялікі аўтарытэт і пашану ў адносінах да Яновіча з боку інтэлектуальных колаў Польшчы і свету.

„Не жаль пражытага” не ёсць поўным запісам усіх важнейшых падзей у жыцці Яновіча – пісьменніка, журналіста, грамадскага дзеяча і палітыка. Асабліва не хапае тут успамінаў з бурлівых 90-х гадоў. Таму, бо яшчэ – як піша сам аўтар – жывуць героі недалёкага часу, не выветрыліся непрыемныя пахі, гнільна тлеюць непаразуменні...

Больш дакладна, амаль дзень за днём, Сакрат Яновіч характарызуе сваё жыццё ў дзённіках. Дагэтуль выйшлі друкам яго запісы з 1983-1995 гадоў, а да 2002 г. у Тэрмапілах № 4-5. Свае нататкі (для памяці) робіць ён надалей. Таму трэба спадзявацца, што калісь будуць яны апублікаваныя, хаця б і таму, каб дапоўніць гэтую аўтабіяграфію. Але i само ўжо „Не жаль пражытага” дастаткова пацвярджае вялікі поспех, дасягнуты Сакратам Яновічам ва ўсім ягоным жыцці. Жыцці, пазначаным горкім беларускім лёсам.


1936–1950


Мне, папраўдзе, усё роўна ад таго, што я нарадзіўся. Шкада маткі, запакутавала яна са мною, калі я быў маленькі. Хварэў, паміраў, да трох гадкоў не хадзіў.

Найпершы мой вобраз свету – гэта савецкі танк з рассмяяным танкістам, якому кідалі кветкі бабы і маці, і Вольга Чабаніха з агарода ля вуліцы. Стаяла сонечная пагода, даспявалі местачковыя садкі; чырванашчокія яблыкі, цяжкія грушы, смуглявае сліўе. Іконная радасць – ад неба, ад людзей. Не відаць у тым імгненні мужчын, яны яшчэ на вайне. На нямецка-польскай.

Бацька таксама. І хоць здарылася тое з ім няцэлы месяц назад, анічога не запамятаў я. Казалі: не пускаў яго, ушчаперыўся за шыю, і яму давялося падмануць мяне цукеркамі ў краме жыда. Гэта напрыканцы жніўня трыццаць дзевятага, на рынку ў Крынках, адкуль мабілізаваных вывозілі ў Гродна. У заціханне бабінага лета.

Насталі саветы. Прабылі нешта два сезоны, але запамяталіся яны мне ўсяго шчаслівасцю ад купленае цацкі-самаходзіка, якую засланяў я далонькаю ў снежнае адлігоцце. І страхам ад „васточніка” Шатэрніка, настаўніка, які хадзіў да кватараваўшай у нас Ані, гэтак жа прысланай сюды вучыць не па-польску дзецярню. Успамін пра яе цёплы; бараніла мяне ад яго настойлівасці дзяўбсці ў маю галаву алфавіт.

Так запачаткаваўся мой беларускі лёс – жыццё пад штораз іншай уладаю. І немцы з’явіліся ў нас у такое ж пагоддзе, але пераджніўнае. Папярэдне чамусьці збамбіўшы жыдоўскае места крынкаўскае; наша Сакольская вуліца начавала тады на выгане, углядаючыся ў даволі аддаленыя пажары (гарэлі і падалі кроквы на мурах Каўказскай). Маці набралася бабскага жаху і, прычакаўшы дня, кінулася ўцякаць – узяўшы мяне – да сваіх братоў

у падлеснай Барсуковіне. Пакінуўшы цешчу, а маю бабулю, каб даглядала хаты ды хлява. Я канчаў пяты гадок і не вельмі паспяваў за матчыным крокам на гасцінцы. Зараз у Айнавых горах, як называлі ў нас пагоркі за