КулЛиб - Классная библиотека! Скачать книги бесплатно
Всего книг - 706108 томов
Объем библиотеки - 1347 Гб.
Всего авторов - 272715
Пользователей - 124642

Новое на форуме

Новое в блогах

Впечатления

medicus про Федотов: Ну, привет, медведь! (Попаданцы)

По аннотации сложилось впечатление, что это очередная писанина про аристократа, написанная рукой дегенерата.

cit anno: "...офигевшая в край родня [...] не будь я барон Буровин!".

Барон. "Офигевшая" родня. Не охамевшая, не обнаглевшая, не осмелевшая, не распустившаяся... Они же там, поди, имения, фабрики и миллионы делят, а не полторашку "Жигулёвского" на кухне "хрущёвки". Но хочется, хочется глянуть внутрь, вдруг всё не так плохо.

Итак: главный

  подробнее ...

Рейтинг: 0 ( 0 за, 0 против).
Dima1988 про Турчинов: Казка про Добромола (Юмористическая проза)

А продовження буде ?

Рейтинг: -1 ( 0 за, 1 против).
Colourban про Невзоров: Искусство оскорблять (Публицистика)

Автор просто восхитительная гнида. Даже слушая перлы Валерии Ильиничны Новодворской я такой мерзости и представить не мог. И дело, естественно, не в том, как автор определяет Путина, это личное мнение автора, на которое он, безусловно, имеет право. Дело в том, какие миазмы автор выдаёт о своей родине, то есть стране, где он родился, вырос, получил образование и благополучно прожил всё своё сытое, но, как вдруг выясняется, абсолютно

  подробнее ...

Рейтинг: +2 ( 3 за, 1 против).
DXBCKT про Гончарова: Тень за троном (Альтернативная история)

Обычно я стараюсь никогда не «копировать» одних впечатлений сразу о нескольких томах (ибо мелкие отличия все же не могут «не иметь место»), однако в отношении части четвертой (и пятой) я намерен поступить именно так))

По сути — что четвертая, что пятая часть, это некий «финал пьесы», в котором слелись как многочисленные дворцовые интриги (тайны, заговоры, перевороты и пр), так и вся «геополитика» в целом...

Сразу скажу — я

  подробнее ...

Рейтинг: +1 ( 1 за, 0 против).
DXBCKT про Гончарова: Азъ есмь Софья. Государыня (Героическая фантастика)

Данная книга была «крайней» (из данного цикла), которую я купил на бумаге... И хотя (как и в прошлые разы) несмотря на наличие «цифрового варианта» я специально заказывал их (и ждал доставки не один день), все же некое «послевкусие» (по итогу чтения) оставило некоторый... осадок))

С одной стороны — о покупке данной части я все же не пожалел (ибо фактически) - это как раз была последняя часть, где «помимо всей пьесы А.И» раскрыта тема именно

  подробнее ...

Рейтинг: +1 ( 1 за, 0 против).

Руны Перуновы [Рыгор Барадулін] (fb2) читать постранично


 [Настройки текста]  [Cбросить фильтры]

Барадулін Рыгор

РУНЫ ПЕРУНОВЫ


Выбраныя творы


НАВАТ ВЕЦЕР ГНЁЗДЫ ЎЕ

Субяседнік Паэта зусім не чытач. Субяседнікі Паэта — Ен і Яна. Бог і Вечнасць. Больш размаўляць Паэту няма з кім і няма пра што.

Але што да Паэта Богу і Вечнасці? Калі наперад ведаюць яны ўсё тое, што ён скажа, бо самі ж і нашэптваюць, і падказваюць яму магічныя словы, падаюць таямнічыя знакі...

Ім цікава: «Ці ўгадае?» — іх займае Гульня.

Паэт — дзіця, Бог і Вечнасць — таксама дзеці.

Тым часам нехта з дарослых будзе сур'ёзна даводзіць мне, што Рыгор Барадулін — у адрозненне ад Янкі Купалы — версіфікатар. Што ж, няхай сабе, але з адным істотным удакладненнем: у адрозненне ад геніяльнага паэта Янкі Купалы геніяльны паэт Рыгор Барадулін яшчэ і геніяльны версіфікатар.

Як-ніяк стагоддзе прамінула.

Адлегласць у сто гадоў наша паэзія прабегла, нібы алімпійка. Нягледзячы на ўсе бар'еры на дыстанцыі. На ямы з крывёй, на лесапавалы. Гэта фенаменальная з'ява ў сусветнай культуры, з чаго і вынік феномен Рыгора Барадуліна. I не самоціцца б нам, жалячыся, што ўсё нашае прахне, а шчаслівіцца тым, што красуе.

Зашмат у белым свеце суму беларускага. Дальбог, замнога.

I старац зношаны і маладзён,


Ніхто і не падумае, што зрэшт


Ен — саркафаг сваіх пражытых дзён.

«Першыя — навечна першыя і палепшыць іх немагчыма», — напісаў у прадмове да барадулінскага «Збору твораў» Васіль Сёмуха, маючы наўвазе Купалу, Коласа, Багдановіча. Яно так. Як і тое, што ўжо цяпер відавочна: Барадулін разам з імі, роўны сярод роўных.


Роўных яму няма сярод сучаснікаў. Ен адзіны, хто здолеў, як і тыя першыя, якіх немагчыма палепшыць, увабраць у сябе ці не ўсю беларускую спрадвечнасць. У якой нават вецер гнёзды ўе.

Хрышчоны ва ўніяцтве, ён называе сябе крывічом і кшчоным паганцам. Друвінам. Называе нездарма, бо ўвабраў у сябе ці не ўвесь крывіцкі дух, удыхнуўшы з ім усю мову крывіцкую. Ен адзіны беларускі паэт, які існуе толькі ў мове і выключна ў ёй. Існуе гэткім жа неверагодным цудам, якім сама мова існуе ў пабураным — альбо дасюль не створаным — беларускім свеце.

Музыка не патрабуе перакладу, паэзія не перакладаецца. Геніяльны паэт роўны самому сабе толькі на сваёй мове. Рыгор Барадулін якраз гэткі паэт, роўны самому сабе адно па-беларуску. Зрэшты, як і народ роўны самому сабе толькі на сваёй зямлі з усім сваім.

Яно не азначае, што не трэба мкнуцца ў свет... Яшчэ як трэба — мы і так ужо ўсіх пераседзелі ў лясах ды балотах. Пакуль выжывалі — жыццё йшло.

Што істотна, для Барадуліна не існуе калізіі паэт і народ. Прынамсі гэтак, як існавала яна для Купалы: «Па колькі нам дасі чырвонцаў, калі мы пойдзем за табой?..» Калі Барадулін і вылучае сябе з народа, дык толькі тым, што, пакуль народ спіць, ён робіць ягоную народную работу: мовастваральную. Прачнуўшыея, народ знойдзе ў Барадуліне тое, што і не сніў.

Уявіце, якім выданнем з выданняў стане некалі слоўнік мовы Рыгора Барадуліна. З якога хтосьці дазнаецца, што ўручча — не адно мікрараён Менска, дзе чамусьці няма ручаёў.

Нязмушанасць метафары, палётная лёгкасць радка, электрычнай дугой са словам счэпленае слова — гэтак паўстагоддзя таму пачынаўся Рыгор Барадулін. Кнігамі «Нагбом», «Неруш», «Рум», «Абсяг»... У маладосці — пры гульні з Богам і Вечнасцю — яно не дзіва: кіпень вершаў. Але і ва ўзросце сямідзесяці гадоў, калі пачуваешся «як беспрытульны дым, перад якім пазачынялі дзверы», ён стварае «Ксты» — кнігу-малітву, кнігу духоўнай паээіі, пранізаную энергетыкай. Выпадак зноў жа, як амаль усё, што звязана з Барадуліным, фенаменальны.

Кніга «Ксты» яшчэ на вянец, амаль да даху ўзвысіла сцены храма, які ўсё жыццё ўзводзіць Рыгор Барадулін. Але да крыжа — далёка, да неба — высока... I ён піша новыя вершы, кладучы на вянец «Кстоў» вянец «Рунаў Перуновых».

Гэткае дойлідства заслугоўвае не абы якой адзнакі... Пасля прэзентацыі кнігі «Ксты», якая адбылася ў Менску ў касцёле св. Сымона і св. Алены, усе прысутныя там разам са святарамі прыйшлі да думкі, што такой адзнакай магла б стаць Нобелеўская прэмія. На што ўсе разам, памаліўшыся, і пачалі працаваць.

Дай Божа, каб праз Рыгора Барадуліна (як і праз Васіля Быкава, чаго, на жаль, не сталася, не паспелася) Нобелеўскай прэміяй узнагародзілася ўся наша нацыянальная культура, літаратура, паэзія, а найперш — мова. Тая самая, якая выстаяла, выжыла на-суперак знішчэнням. Тая самая, праз якую мы — не на пустым месцы. Тая, якая для Рыгора Барадуліна — ад мамы Голас. Урэшце, тая, на якой чуе нас Бог — і ці прымае, ці не прымае нашы малітвы.

Уладзімір Някляеў


НАШЧА

Песня над песнямі Саламовнава